آشنایی با تجهیزات نوین در دندانپزشکی نوین + لیست پرکاربرد ترین تجهیزات دندان پزشکی + عکس

تجهیزات دندان پزشکی انواع مختلف و گوناگونی دارد. ما در اینجا سعی کرده ایم که به صورت اجمالی نکاتی درباره هر کدام را به شما بگوییم. تجهیزات دندانپزشکی از نظر نوع کاربرد تنوع بسیار زیادی دارند. این تجهیزات را می توان به گروه های تخصصی تر نیز تقسیم کرد. تجهیزات استریل، عمومی، جراحی، اندو، تصویربرداری، ابزارها، ساکشن، کمپرسور و یونیت صندلی و … همه در لیست تجهیزات دندان پزشکی قرار می گیرند.این زیر مجموعه ها خود شامل دستگاه دندانپزشکی و ابزار آلات متنوعی هستند. برای مثال ابزارآلات دندانپزشکی را می توان در دسته های ابزار معاینه، ابزار دستی، ابزار چرخشی و … قرار داد. در این مقاله لیست کاملی از ابزار و وسایل دندان پزشکی که امروزه در دسترس است، ارائه می شود. با ما همراه باشید.

---

فهرست مطالب

• تجهیزات دنداپزشکی چیست؟
• لیست وسایل دندانپزشکی برای دستیار دندانپزشک
• معرفی تجهیزات دندانپزشکی
• ابزار دندانپزشکی چیست؟
• عکس وسایل دندانپزشکی همراه با اسم
• لیست پرکاربرد ترین تجهیزات دندان پزشکی
• ارتودنسی نوین چیست و چه روش هایی دارد؟ 
• معرفی تجهیزات ارتودنسی نوین
• سخن پایانی و سوالات متداول

---

تجهیزات دندان پزشکی چیست؟

تجهیزات دندانپزشکی طیف وسیعی از رشته مهندسی پزشکی را دربر میگیرد. تجهیزات دندانپزشکی، کلیه تجهیزات، ابزار و موادی هستند که در کلینیک ها و مطب های دندان پزشکی، به منظور معاینه، ترمیم دندان و درمان مشکلات مربوط به دهان، لثه و دندان مورد استفاده قرار می گیرند. از آنجایی که این تجهیزات پزشکی به طور مستقیم با دهان و لثه بیمار، ارتباط دارند، دقت در خریداری و استریل آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

لیست وسایل دندانپزشکی برای دستیار دندانپزشک

یونیت	پیشبند بیمار	Topical anesthetic	Carver
کراشوار	روکش یونیت	Lidocaine-red	Hatchet
چراغ	رول های پنبه ای	Polocaine-tan	لایت کیور
تابلت	گاز استریل و نوار پانسمان	سوزن های داروی بی حسی	اتوکلاو
صندلی	سرسرنگ های آب	سرنگ تزریق	روکش موقت
آینه دندانپزشکی	التراسونیک اسکالر	فرز دندانپزشکی	دوربین داخل دهانی
آنگل	سری های دستگاه الترا سونیک اسکالر	کپسول آمالگام	سینی دندانپزشکی
توربین دندانپزشکی	کورت	آمالگام کریر	پنس
جرم گیر	کلروهگزدین 0.12 درصد	آمالگاماتور	اکسپلورر
فورسپس	Fluoride varnish	condenser	پریو پراب
ساکشن	q-tip	Burnisher	اسید اچ

معرفی تجهیزات دندانپزشکی

آشنای با لیست لوازم دندانپزشکی برای دستیار میتواند بسیار مفید باشد. این لیست شامل ابزارها و تجهیزاتی است که دستیار باید در جریان داشته باشد و با استفاده از آنها به دندانپزشک پایان کار ارائه دهد. لازم به ذکر است که لیست تجهیزات دندان پزشکی با توجه به نیازها و دستورالعمل‌های هر دندانپزشکی ممکن است متفاوت باشد. در هر صورت، دستیار دندانپزشکی باید با استفاده از ابزارهایی که در دسترس دارد، به دندانپزشک کمک کند و تجهیزات را از نظر تمیزی و کارایی بررسی نماید. (هزینه جراحی لثه)

1- آینه دندان پزشکی:

آینه دندان پزشکی یا آینه دهانی از ابزارهای بکار رفته در دندانپزشکی است. سر این آینه معمولاً گرد است و بیشتر از شماره ۴ و ۵ این آینه استفاده می‌کنند. شماره ۲ معمولاً وقتی استفاده می‌شود که از اندازه‌ای کوچک تر بخواهیم استفاده کنیم بخصوص در مواقعی که در حال کار روی دندان‌های عقب باشیم و سد دندانی در دهان باشد. دامنه استفاده این آینه وسیع است. مهم‌ترین مزیت‌هایش: دادن دید غیر مستقیم به دندانپزشک، تاباندن نور به سطوح مورد نیاز و استغفار بافت‌های نرم است.

دید غیر مستقیم در جاهایی از دهان که دیده نمی‌شوند یا به سختی قابل دیدن هستند، مورد نیاز است. سطوح خلفی (زبانی) دندان‌های ماگزیلاری، محل‌های مهمی هستند که از آینه دندانپزشکی استفاده می‌شود. بقیه مناطق دهان را به آسانی با استفاده از این آینه می‌توان مشاهده کرد. اگرچه حتی بدون آینه دندانپزشکی هم این سطوح قابل دیدن هستند، مشروط بر اینکه دندانپزشک در وضعیت نامناسب جسمانی خود را قرار دهد. بدون آینه دندانپزشکی، وضیعت‌های نامناسب جسمی برای دندانپزشک هر روز ایجاد می‌شد و باعث بروز دردهای مزمن در ناحیه گردن و کمر می‌گردید.

مکان‌های دیگری نیز در دندان قرار دارد که حتی با وجود نور بالای سر بیمار، باز هم روشن نمی‌شوند. در این مواقع، از آینه دندانپزشکی برای منعکس کردن نور به این سطوح استفاده می‌شود. این آینه همچنین بسیار مفید واقع می‌شود اگر به‌طور همزمان نور را منعکس کند و سطوح غیرقابل دیدن را نیز نمایان سازد. همچنین از این آینه برای عقب کشیدن بافت مثل گونه و زبان استفاده می‌شود تا دید بهتری از دندان‌ها بدست آید. مهندس‌ها هم از آینهٔ دندانپزشکی برای دیدن فضاهای باریک و گوشه کنارها استفاده می‌کنند. همچنین در آزمایشگاه‌های لیزر و بینایی هم بصورت مدارم از این آینه استفاده می‌شود. (بهترین نخ دندان برای کامپوزیت)

2- تجهیزات دندان پزشکی – آنگل

آنگل دندانپزشکی در کنار توربین انواعی از هندپیس ها هستند که برای ترمیم دندان ها استفاده می شوند.

قسمت های مختلف تشکیل دهنده آنگل شامل:

• هد یا سر آنگل دارای کاتریج
• ورودی و خروجی آب.لازم به ذکر است که در بعضی از مدل های آن مجرای آب قرارداده نشده است.
• پوسته که باعث حفاظت و نگهداری از متعلقات اطرافش است.

اجزای داخلی آن شامل متحرک های منتقل کننده نیرو از میکرو موتور به هد و در آخر به فرز است.برای نمونه ای از این متحرک ها میتوان به دنده های کاتریج و دنده های منتقل کننده نیرو از شفت چاکدار به کاتریج اشاره کرد.این متحرک ها به دلیل اصطکاک به مرور زمان کوتاه میشوند و از هم فاصله میگیرند.درنتیجه باید مدام روغن کاری شوند.درصورت کوتاه شدن قطعه تا زمان تعویض آن باید از کار کردن با آن خودداری شود. (برندهای دندانپزشکی)

برای مشخص کردن دور ایرموتور به آنگل میتوان به نواری رنگی که معمولا در انتهای آنگل قرار دارد نگاه کرد:

• تبدیل و نسبت دور ایرموتور به آنگل 1 به 1 است،هنگامی که نوار آبی باشد.
• تبدیل و نسبت دور ایرموتور به آنگل 1 به 5 است،هنگامی که نوار قرمز یا نارنجی باشد.
• دور موتور کاهش می یابد و نسبت ها 2به1 ، 4به1 ، 10به1 ، 20به 1 و 40به1 خواهد بود،هنگامی که نوار سبز باشد.
• دور موتور کاهش می یابد و نسبت ها 22به1 ، 25به1 خواهد بود،هنگامی که نوار مشکی باشد.از این آنگل اکثرا در جراحی و ایمپلنت استفاده میشود.
• هندپیس های جراحی که به صورت مستقیم است همیشه نسبت دور ایرموتور به آن 1 به 1 است.

چند نکته ساده که باید در استفاده از آنگل ها رعایت کنیم:

• 1.ارسال آنگل برای تکنسین و تعویض بلبرینگ در صورت هرگونه لقی در کاتریج آن،زیرا احتمال آسیب به اکسل آنگل و کاتریج آن زیاد است.
• 2.روغن کاری آنگل قبل و بعد از استریل کردن آن.
• 3.از استریل کلاس B(اتوکلاو) برای استریل نمودن آنگل استفاده کنید.هنگام نیاز به ضدعفونی کردن آنگل با استفاده از ماده ضدعفونی کننده،آن را در بین دستمالی آغشته به ماده ضدعفونی کننده قرار دهید.
• 4.هرگونه ضربه و دفرمه شدن انگل باعث اختلال در کارکرد آن میشود.بنابراین مراقب باشد آنگل از دستتان نیفتد و ضربه نبیند.
• 5.مجاری انگل را میتوانید با استفاده از دستگاه های اولتراسونیک باز کنید.

3- توربین دندانپزشکی

توربین دندان پزشکی یکی از سریع ترین توربین ها در دنیا میباشد،که سرعتی معادل 350000 الی 400000 دور در دقیقه دارد.توربین یکی از لوازم دندانپزشکی است که توسط آن دندان را سوراخ میکنند یا تراش میدهند.درواقع وسیله ای مانند دریل های صنعتی است.این توربین ها انواع مختلف اما اساس کار یکسانی دارند.

توربین هارا میتوان به دو نوع بلبرینگی و ایربرینگی تقسیم کرد.تمامی توربین ها دارای هد هستند که به آن کاتریج می گویند.توربین هایی با کاتریج بلبرینگی نسبت به ایربرینگیها از کیفیت بیشتری برخوردارند. (فیلم لمینت دندان)

سه نظام های موجود در توربین ها:

• 1.سه نظام آچاری: (توربین های زیمنس)
• 2.سه نظام فشاری
• 3.سه نظام فشاری توسط فرز: (توربین های سوپرتک و فارو و سوپرآل ایر)

اصول نگهداری توربین ها:

3- تجهیزات دندان پزشکی – جرم‌گیر دندان

از دستگاه جرمگیر برای جدا کردن و از بین بردن جرم و پلاک روی دندان و داخل لثه با شکستن جرم دندان استفاده می‌شود. اساس کار این دستگاه، امواج (اولتراسوند) فراصوت است. دستگاه جرمگیر دارای یک هندپیس است که یک قلم بر روی آن نصب می‌شود. هدف کلی در دستگاه دندانپزشکی جرمگیر، مرتعش کردن نوک قلم است، که به وسیله ارتعاش آن جرمگیری صورت می‌گیرد. نوک قلم نصب شده بر روی هندپیس در محدوده فرکانسی ۲۵ تا ۳۰ کیلو هرتز ارتعاش می‌کند. (حفره خشک دندان چند روز طول میکشد)

انواع دستگاه جرمگیر:

جرمگیرهای دندان از نظر سیستم ایجاد ارتعاش به سه دسته تقسیم می‌شوند:

• جرمگیر اولتراسونیک القایی: در این نوع دستگاه ها، ارتعاش به وسیله سیم پیچ القایی بدنه و ورقه های مغناطیسی   تراکمی قلم کویترون ایجاد می‌شود.
• جرمگیر اولتراسونیک پیزوالکتریک: در این نوع دستگاه ها، با استفاده از خاصیت کریستال هاى پیزوالکتریک مانند کوارتز که با ورود نیروى الکتریسیته به‌ آنها موجب ایجاد نیروى مکانیکى مى شود، ارتعاش پیوسته اى تولید مى شود. در این نوع دستگاه ها، حرکات ارتعاشى قلم به صورت عمودى است و حرکت افقى ندارد و همچنین کریستال آن ها، حرارت کمترى ایجاد مى کند.
• جرم گیر اولتراسونیک هوایى (ایر فلو): در هندپیس این نوع دستگاه ها، با استفاده از هواى فشرده ارتعاش ایجاد مى شود و توسط محور مرکزى   توخالى که در آن آب در جریان است، ارتعاش به نوک قلم منتقل مى شود.

4- تجهیزات دندان پزشکی – فورسپس

فورسپس(به انگلیسی: Forceps) یا انبر ابزاری دستی بوده و برای گرفتن و نگه داشتن اشیاء بکار می‌رود. زمانی از فورسپس استفاده می‌شود که به علت عمیق بودن ناحیه عمل، ناچار به وسیله‌ای با دسته بلند و جا انگشتی برای فیکس کردن انگشتان می‌باشیم که فورسپس همین ویژگی‌ها را دارا می‌باشد. در خارج از رده پزشکی و نزد عوام (انگلیسی زبان) معمولاً از فورسپس به عنوان موچین، انبرک، انبردست‌ها، کلیپ یا گیره اشاره می‌شود. (پری کرونیت چیست)

فورسپس پزشکی از جنس فولاد کربنی بوده و قابلیت استریل شدن در دمای بالای اتوکلاو را دارد. در دندانپزشکی نیز به گیره مخصوص کشیدن دندان، فورسپس گفته می‌شود. امروزه نوع یکبارمصرف و از جنس پلاستیک نیز مورد استفاده دارد. نوع دیگری از فورسپس در مامایی استفاده می‌شود و فورسپس مامایی نام دارد که توسط خانوادهٔ چمبرلین اختراع شد؛ کار آن‌ها قابلگی بود. نوزادان اغلب با سر به دنیا می‌آمدند، برای همین فورسپس مامایی که توسط آن‌ها طراحی شد، دارای دو تیغهٔ مسطح با اندکی قوس بود و سر نوزاد را به طور کامل دربر می‌گرفت. با یک کشش بسیار ملایم سر نوزاد بیرون می‌آمده و بقیه بدن به راحتی خارج می‌شد.

5- دستگاه مکش (ساکشن) دندان پزشکی

دستگاه دندانپزشکی ساکشن، یکی از مهمترین تجهیزات لازم در یک مطب دندان پزشکی می باشد.

کاربرد اصلی آن مربوط به کاهش و یا از بین بردن آلودگی بین بیمار و دندانپزشک از طریق موتور و سیستم آسپیراسیون خود است و وظیفه اصلی آن، مکش تمام مواد مایع و جامد درون دهان بیمار اعم از بزاق، خون، ماده بی حسی، تکه های آمالگام و دندان و …. از طریق ایجاد خلاء و در طی مراحل انجام کار دندانپزشک می باشد.

انواع ساکشن دندان پزشکی:

ساکشن هایی که در دندانپزشکی مورد استفاده قرار می گیرند معمولاً دو نوع می باشند:

• ساکشن آبی یا بزاق کش (Saliva Ejector)
• ساکشن هوایی یا حجم بالا (HVE مخفف High Volume Evaluator)

6- تجهیزات دندان پزشکی – تابوره

صندلی تابوره صندلی‌های چرخدار بدون تکیه هستند که در بارها و هم‌چنین در آزمایشگاه از آن استفاده می‌شود. تابوره جهت نشستن جراح، کمک جراح، متخصصین بیهوشی در هنگام عمل جراحی در اتاق عمل مورد استفاده قرار می‌گیرد و در اندازه‌های مختلف قابل دسترس است.این صندلی قابلیت قابلیت تنظیم ارتفاع نیز دارد. این صندلی باید بعد از هر عمل جراحی باید استریل مجدد شود. (هزینه درمان ریشه دندان)

7- یونیت دندان پزشکی

یونیت صندلی شرکت اوستم یکی از مدرنترین و پیشرفته ترین دستگاههای حال حاضر در دنیاست . زیبایی وطراحی منحصر بفرد ، تکنولوژی روز دنیا و آپشن های گوناگون آن در کنار قیمت مناسب دستگاه دندانپزشکی از اصلی ترین مزیتهای آن است.

8- تجهیزات دندان پزشکی – فرز:

فرز های دندانپزشکی قطعاتی مانند مته کوچکی هستند که به هندپیس متصل می شوند. عموما برای ایجاد برش در دندان ها و استخوان که داری بافت سخت هستند به کار می روند. فرزهای دندان پزشکی چرخنده های کوچک هستند که از طریق برش دادن و کندن و یا ساییدن، نسج سخت دندان را برمیدارند و همینطور از این ابزار برای صاف کردن و برداشت اضافه های ترمیم های فلزی مانند آمالگام و ترمیم های همرنگ دندان مثل کامپوزیت ها کاربرد دارند.

فرزهای دندانی ابزاری هستند بسیار کاربردی در جنس ها، اشکال و سایزهای مختلفی در فروشگاه اینترنتی تجهیزات دندانپزشکی کیمیا موجود میباشد که با توجه به نوع نیاز دندانپزشک و متد درمانی مورد نظر، می توان انتخاب کرد و مورد استفاده قرار گیرد. انتخاب درستاین ابزار می تواند منجر به تحقق اهداف سودمندی از جمله رعایت ارگونومی دندانپزشک و افزایش راحتی بیمار در حین درمان شود.

انواع فرزهای دندانپزشکی:

• دسته اول: فرزهای توربین دندان پزشکی

این دسته از فرزهای دندان پزشکی با نام فرزهای الماسه هم ممکن هست شناخته شوند. این فرزها در انواع شکل های مختلف و متنوع وجود دارند. دقت کنید که انتهای بدنه ی این فرزها، صاف و بدون هیچ زبانه یا فرورفتگی هست.

این فرزها از نظر زبری در چند دسته وجود دارند که هر دسته با یک رنگ در دور گردن فرز مشخص می شود. این گروه ها از زبری بیشتر به کمتر شامل: دورسیاه، دورسبز، دورآبی، دورقرمز و دورزرد هستند. از فرزهای دور سبز یا دور آبی به طور رایج برای تراش معمول دندان ها استفاده می شود و فرزهای دور زرد برای پرداخت ترمیم های کامپوزیتی به کار می روند. فرزهای دورقرمز گاها در تراش های پروتزی کاربرد دارند.

• دسته دوم: فرزهای آنگل دندانپزشکی

این فرزها نیز در انواع شکل های متنوع وجود دارند و اغلب برای برداشت پوسیدگی ها کاربرد دارند. انتهای بدنه ی این فرزها برخلاف فرزهای توربین، حالت زبانه دار یا به اصطلاح لچ تایپ Latch type دارد.

9- آمالگاماتور:

آمالگاماتور دستگاهی است که در کلینیک دندان پزشکی کاربرد و جایگاه ویژه ای دارد. این دستگاه دندانپزشکی برای آماده سازی موادی که برای پر کردن و یا ترمیم دندان های پوسیده و تخریب شده ساخته شده خیلی زیاد مورد استفاده قرار می گیرد. واژه آمالگاماتور که تشکیل شده است از آمالگام(amalgam) که به معنی ترکیب مواد دو یا چند آلیاژ که در ترمیم دندان ها کاربرد دارد و کلمه آتور(ator) که به معنی عامل یا عمل کننده می باشد.

موادی که توسط این دستگاه دندانپزشکی با هم ترکیب می شوند عبارتند از جیوه ، سرب ، نقره و مس که کاربرد زیادی در ترمیم و پر کردن دندان ها دارد. این دستگاه که در دندان پزشکی کاربرد فراوان دارد و برای ترکیب مواد اولیه پر کننده دندان از این دستگاه استفاده می شود و مواد را به میزانی که نیاز است درون این گذاشته و در زمان کوتاهی کار آماده سازی انجام می شود.

دستگاه دندانپزشکی آمالگاماتور به دونوع تقسیم می شود:

• دستگاه کپسولی: دراین نوع دستگاه کپسول درمحل استقرار گیره کپسول قرار داده می شود. تنظیم میزان پودر و جیوه امکان پذیر نیست چون شرکت سازنده مقدار واحد آمالگام و جیوهرا مشخص نموده مانند ۱ واحد یا ۲ یا ۳ یا … که در کپسول جاسازی کرده و نیاز به تنظیم خاصی ندارد .
• دستگاه پودری و کپسولی: دراین نوع دستگاه میزان پودرآمالگام متغییر است که پیچ تنظیم آن در بغل دستگاه قرار گرفته است ولی مقدار جیوه همیشه ثابت است. هرچه پیچ تنظیم به طرف مثبت باشد پودر بیشتر و به طرف منفی پودر کمتر است. پس از هر بار استفاده ازآمالگاماتور از برس مخصوصی که جهت تمیز نمودن داخل لوله و درپوش آمــالـگـامـاتـور اسـت، استفـاده مـی شـود. قبـل از توقف کامل درپوش لوله آمالگاماتور،دقت شود کـه بـا دسـت تـماس نداشته باشد. از قرار دادن آمالگاماتور درمعرض نور آفتاب اجتناب شود و هر هفته یکی دو مرتبه آمالگاماتور را چند بار سر و ته کرده و سپس در جای خود قرار داده شود. به دلیل لرزش دستگاه پودر آمالگام در مخزن خود فشرده می شود و باعث عبور نکردن مقدار لازم پودر در لوله ترکیب آمالکاما تور می شود که کم شدن پودر، تنظیم دستگاه را به هم می زند.

10- تجهیزات دندان پزشکی – لایت کیور

لایت کیور از دو کلمه لایت ( Light ) به معنی نور و کیور( Cure ) به معنی به معنی معالجه و درمان ساخته شده است و بصورت کلی برای نور درمانی استفاده میشود. کامپوزیتهای کنونی در ابتدا خمیری شکل هستند و کامپوزیت نوری نامیده می‌شوند، چرا که هنگام رسیدن نور به آن شروع به سفت شدن می‌کنند. این کامپوزیت مخلوطی از مونومرها ساخته شده است که هنگام رسیدن نور به آن به پلیمر که ماده ای است سفت و محکم تبدیل میشود.

همانطور که اشاره شد، این کامپوزیت ها ابتدا خمیری شکل هستند تا دندان پزشکی براحتی بتواند حفره دندان را پر کرده و به آن شکل دلخواه را دهد و سپس توسط دستگاه لایت کیور آنرا محکم و سفت کند.
اما نوری که دستگاه لایت کیور تولید می‌کند یک نور مرئی با طیف آبی رنگ ولی با توان بالاست و دقت شود به هیچ عنوان نور ماوراءبنفش یا لیزر ندارد و هیچ نور مضری برای بیمار ندارد به همین خاطر قدرت نفوذ آن در کامپوزیت تنها ۲ میلیمتر است و به همین خاطر دندان پزشک باید هنگام کار با کامپوزیت بصورت لایه لایه از کامپوزیت استفاده کند یعنی هنگامی که لایه ای حدود ۲ میلیمتر را استفاده کرد باید زمان حدود ۲۰تا 30 ثانیه از لایت کیور استفاده کند سپس لایه دیگری را قرار دهد تا لایه های زیرین کاملا سفت و محکم گردند.

11- اتوکلاو:

اتوکلاو(به انگلیسی: Autoclave) برای استریل کردن لوازم دندانپزشکی و آزمایشگاهی در فشار و دمای بالا و با استفاده از بخار آب می‌باشد. همچنین از این وسیله در مواردی که برای انجام واکنش شیمیایی نیاز به دما و فشار بالا باشد استفاده می‌شود. ابعاد این وسیله از اندازه آزمایشگاهی که معمولاً به شکل یک استوانه دردار است تا ابعاد صنعتی که طول آن به ۵۰ فوت می‌رسد متغیر است. این وسیله توسط میکروبیولوژیست فرانسوی چارلز چمبرلن در سال ۱۸۷۹ اختراع شد. واژه اتوکلاو از ترکیب دو واژه (auto-) در زبان یونانی به معنی خودکار و (clavis) در زبان لاتین به معنی کلید تشکیل شده‌است.یک لایه فویل داخل آن کشیده شده‌است تا هنگام آزمایش مقاوت دمایی آن بالا رود.

12- تجهیزات دندان پزشکی – اسید اچ

سید اچ یا Acid etchant نوعی ژل از لوازم دندانپزشکی است که دارای اسید فسفریک با غلظت های ۱۵٪ ، ۳۴٪ یا ۳۷٪ هستند که غلظت 37% رایجترین غلظت موجود در بازار تجهیزات دندان پزشکی است. به طور کلی اسید اچ سبب ایجاد فضاهای میکروسکوپی یا ایجاد زبری در سطح دندان می شود که هنگامی که باندینگ و یا چسب بر روی آن قرار می گیرد به روند اتصال کمک می کند. هنگام خشک کردن، سطحی که اچ قرار دارد به رنگ سفید گچی یا مات بر روی دندان ایجاد می شود. این نوع اسید باعث پاک شدن آلودگی سطح هم می شود و به مرطوب بودن مینای دندان هم کمک می کند.

در واقع وجود اسید اچ در دندان پزشکی باعث افزایش سطح حفره، گیره کامپوزیت رزین ها و در نهایت باعث بهبود هماهنگی لبه ای ترمیم می شود. همین طور اسید اچ باعث افزایش مقاومت نسبت به پوسیدگی های در حال پیشرفت در مینا و سمان هم می شود. (ایمپلنت دندان چقدر طول میکشد)

یکی از مواردی که در خرید اسید اچ باید در نظر بگیریم ویسکوزیته مناسب است که روش استفاده دقیق آن را تسهیل می‌کند و همچنین مهم است که در جایی که آن را تزریق کرده‌ایم باقی بماند، بنابراین یک ویژگی ضروری که باید در زمان انتخاب محصول به دنبال آن باشیم، تیکسوتروپی است. این خاصیتی است که به آن اجازه می دهد زمانی که می خواهیم آن را تزریق کنیم جریان پیدا کند و چسبناک تر شود و از سطح دندان خارج نشود.

13- باندینگ

اتصال مواد به دندان، که گاهی اوقات فقط همان باندینگ دندان به آن گفته می شود، یک شیوه و فرآیند دندانپزشکی است که هم در ترمیم دندان های خراب شده استفاده داشته و هم در زیبایی و آرایش دندان ها در دندانپزشکی استفاده دارد. این شیوه دندانپزشکی از یک ماده به رنگ دندان که به نام کامپوزیت رزین دندان شناخته شده استفاده می کند تا ظاهر دندان را تغییر یا عوض کند یا اینکه دندان ها را یک دست نماید.

هنگامی که یک دندان پزشک باندینگ را انجام می دهد، او مخلوطی از کامپوزیت رزین که همرنگ دندان های شما می باشد را می سازد. وقتی که مخلوط ساخته شد، دندانپزشک شما آنرا برداشته و با آن روی دندان شما را می پوشاند. یک نور ( اشعه ) مخصوص برای اتصال کامپوزیت رزین مستقیما بر روی دندان تابانده می شود. بعد از آنکه کامپوزیت رزین با موفقیت به روی دندان شما متصل شد، دندان پزشک شما می تواند مواد آنرا مثل دندان های طبیعی شما شکل و صیغل داده یا بتراشد.

14- لوازم دندانپزشکی – ماسک

15- لوازم دندانپزشکی – دستکش

16- مایع ضدعفونی سطوح و مایع ضدعفونی ابزار

17- لوازم دندانپزشکی – روکش موقت

18- لوازم دندانپزشکی – آکریل

19- ماده قالبگیری

20- لوازم دندانپزشکی – شیلد های محافظ

21- لوازم دندانپزشکی – پیشبند و روکش یونیت

22- تجهیزات دندان پزشکی – میکروبراش

میکرو براش برای قراردادن مواد دندانی به طور مستقیم بر روی دندان ها و قسمت های ترمیمی استفاده می شود. این برس های کوچک برای دسترسی به نواحی داخل دهانی و همچنین مناطق کوچکی که هر چیزی از چسب و پرایمر گرفته تا لاک ها و ژل های سفید کننده نیاز به استفاده دارند، ایده آل هستند.

میکرو براش ها معمولا یکبار مصرف هستند و اغلب دارای دسته های پلاستیکی هستند. در حالی که برخی از مواد شامل برس داخل بسته بندی خود هستند، داشتن یک ابزار اضافی مانند میکروبراش های یکبار مصرف در حین عمل همیشه ایده خوبی است.

23- تیغ جراحی

24- خون بند

25– سرساکشن

26- تجهیزات دندان پزشکی – دوربین داخل دهانی:

حتما شما هم دوست دارید بدانید دندانپزشکتان در حین درمان چه کاری روی دندان‌های شما انجام می‌دهد و قبل و بعد از درمان دندان شما به چه شکلی درخواهد آمد. در این صورت باید از دندانپزشکتان بخواهید که دستگاه دوربین داخل دهانی‌اش را به کار گیرد. این دستگاه از یک دوربین فیلم‌برداری و عکس‌برداری کوچک تشکیل شده که به‌صورت بدون سیم و یا با یک سیم به یک مانیتور در روبه‌روی شما وصل است. این وسیله از محیط داخل دهان شما فیلم‌برداری کرده و تصویر را روی مانیتور روبه‌روی شما می‌اندازد. با این وسیله می‌بینید که دندان شما قبل ار ترمیم چه وضعیتی دارد و پس از درمان نیز می‌توانید دندان ترمیم شده خود را ببینید. دوربین داخل دهانی وسیله خوبی است که شما را در جریان روند درمانتان قرار می‌دهد و می‌توانید نقاطی از دهانتان را که در حالت عادی نمی‌توانید ببینید، رویت کنید.

ابزار دندانپزشکی چیست؟

ابزار دندان پزشکی ابزاری از جنس استیل هستند که در دندانپزشکی از اهمیت بالایی برخوردار بوده و کاربرد فراوانی دارند و هر کدام از آن‌ها در شرایط مختلف استفاده می‌شود. این ابزارها دارای جنسی محکم و مقاوم در برابر شکستن، خمیدگی و قابل استریل در اتوکلاو با دمای بالا هستند.

عکس وسایل دندانپزشکی همراه با اسم

تجهیزات مورد استفاده در دندانپزشکی به صورت کلی به سه بخش دستی، انگشتی و ماشینی تقسیم بندی می شوند.

ابزارهای دستی :

• آینه دندانپزشکی

• سوند دندانپزشکی

• پنس یا پلایر

ابزار های ترمیم آمالگام:

• کندانسور

• کارور ( carver )

• برنیشر ( burnisher )

• الواتور

فورسپس:

• فورسپس برای فک بالا

• فورسپس برای فک پایین

ابزارهای انگشتی:

• فایل اندو دنتیک ( endo dontic )

ابزارهای ماشینی:

• توربین دندانپزشکی

• آنگل

لیست پرکاربرد ترین تجهیزات دندان پزشکی

1- ابزار معاینه

• پنس: وسیله ای انبر مانند برای قرار دادن پنبه و سواب یا دیگر مواد ها داخل دندان و دهان به کار می رود
• سوند: برای معاینه یا تراشیدن سطحی به کار می رود. در انواع یک طرفه یا دو طرفه ساخته می شود.
• تیغه برش

2- وسایل دستی برش دهنده: بیل مانند و برای آماده سازی کف حفره دندانی قبل از ترمیم به کار می رود. ( شامل: Chisel, Hatchet, Hoe, Angel former, Excavator, Gingival Margin Trimmer)

3- معرفی تجهیزات دندان پزشکی و وسایل ترمیم: این ابزار معمولا دو وسیله هستند که برای شکل دادن به مواد، قالب گیری، کارو کردن و ایجاد کنتور به کار می روند. (شامل: Composite Placement Instrument, Amalgam Carrier, Carver, Burnisher, Articulator Paper And Forceps)

• آینه: برای دیدن نقاط پشتی و غیر قابل دید دندان ها
• اسپاتول: برای مخلوط کردن مواد و قالب گیری به کار می رود.
• پروب پریودنتال: برای اندازه گیری عمق پاکت پرودنتال به کار برده می شود.
• قیچی های ترمیمی برای روکش و بریج
• Dappen Dish: ظروف کاسه ای شکل برای ریختن و مخلوط کردن مواد
• Liner Applicator: ابزاری برای قرار دادن لاینر در نواحی پوسیده دندان

ارتودنسی نوین چیست و چه روش هایی دارد؟ 

همه ما یک تصور کلی در مورد ارتودنسی دندان ها داریم. این تصور کلی در ذهن ما بیانگر سیم کشی دندان ها و تحت فشار قرار دادن آنهاست که باعث تغییر فرم و ظاهر دندان ها می شود و بسیاری از مشکلات مانند کجی دندان، روی هم قرار گرفتن دندان ها و… را برطرف می کند. ارتودنسی نوین مجموعه ای از اقدامات و روش های جدید برای انجام ارتودنسی است که در آن با پیشرفته ترین و جدیدترین ابزارها اصلاح فرم دندان ها انجام می شود.

مدل و روش ارتودنسی پس از معاینه بیمار توسط پزشک و با توجه به شرایط بیمار توسط دندان پزشک انتخاب می شود. در ادامه این بخش با انواع روش های ارتودنسی نوین یعنی ارتودنسی دیمون، ارتودنسی متحرک، ارتودنسی نامرئی و ارتودنسی لینگوال آشنا می شویم.

1. ارتودنسی نوین– ارتودنسی نامرئی 

ارتودنسی نامرئی یکی از روش های ارتودنسی نوین است. در این نوع ارتودنسی جدید، از پلاک های شفاف و طلقی شکل به جای سیم و براکت استفاده می شود. طبیعتا این موضوع تاثیر زیادی بر زیبایی ظاهری دارد. این روش بیشتر مناسب کسانی است که نمی خواهند سیم و براکت های ارتودنسی روی دندان هایشان دیده شود. همچنین استفاده از ارتودنسی نامرئی بیشتر برای کسانی مناسب است که در یک جایگاه و موقعیت اجتماعی خاصی قرار دارند و دیده نشدن سیم و براکت های مخصوص ارتودنسی برای آنها بسیار مهم است.  

2. ارتودنسی نوین – ارتودنسی دیمون 

از دیگر روش های ارتودنسی نوین، ارتودنسی دیمون است. در این روش که طول و دوره درمان بسیار کوتاه است، از براکت های فلزی و شفاف استفاده می شود. یکی از مهمترین مزایای این روش ارتودنسی، کاهش اصطکاک بین دندان ها و همچنین زیبایی براکت ها در مقایسه با روش های سنتی است. همچنین این براکت های زیبا درد را تا حد بسیار زیادی کاهش می دهند.  

3. ارتودنسی نوین – ارتودنسی لینگوال 

ارتودنسی لینگوال یکی دیگر از شیوه های ارتودنسی نوین است که در آن براکت ها و سیم های مخصوص در داخل و در پشت دندان ها قرار می گیرند. برای انجام این ارتودنسی از یک سری ابزارها و تجهیزات خاص استفاده می شود. همچنین باید به این موضوع اشاره کنیم که در این روش تمیز کردن دهان و دندان کار بسیار سختی می باشد.  

4. ارتودنسی نوین – ارتودنسی متحرک

از دیگر روش های ارتودنسی نوین، ارتودنسی متحرک است. در این روش شما می توانید پس از نصب ارتودنسی توسط دندانپزشک، آن را برای تمیز کردن و نظافت از دهانتان خارج کنید. البته باید به این موضوع اشاره کنیم که حتما باید به توصیه های دندانپزشک عمل کنید و دائما این ارتودنسی را از دهانتان خارج نکنید. اما ارتودنسی متحرک به راحتی قابل جابجایی است که این موضوع به نوعی مزین این روش نوین به حساب می آید.  

معرفی تجهیزات ارتودنسی نوین

برای انجام موفقیت‌آمیز درمان ارتودنسی، بیماران باید با متخصص ارتودنسی یا دندانپزشک همکاری کنند. در صورتی که بیمار به طور مداوم از کش‌ها (نوارهای لاستیکی)، هدگیر یا سایر تجهیزات استفاده کند، دندان‌ها و فک‌ می‌توانند تنها به طرف موقعیت‌ مطلوب حرکت کنند.

در ادامه در مورد انواع تجهیزات مورد استفاده در حین درمان توضیح داده شده است.

بریس‌ها

اگر برای خود یا فرزندتان به دنبال سیم‌کشی دندان هستید، گزینه‌های زیادی وجود دارد. بریس‌های فلزی معمول از براکت‌ها و سیم‌های فلزی ضد زنگ ساخته شده‌اند. خوشبختانه بریس‌های فلزی امروزی به مراتب کوچک‌تر هستند. بریس‌های سرامیکی از نظر شکل و اندازه، مشابه بریس‌های فلزی هستند اما در آن از براکت‌های سرامیکی هم‌رنگ دندان یا شفاف استفاده می‌شود، که شباهت بیشتری با حالت طبیعی دندان‌ها دارد. در بریس‌های لینگوال از براکت و سیم‌های فلزی در پشت دندان‌ها استفاده می‌شود بطوری که مخفی باشند. ارتودنسی نامرئی شامل مجموعه‌ای از پلاک‌های شفاف پلاستیکی سفارشی است که متحرک هستند.

هر بریس دارای بخش‌های مختلفی است که عبارتند از:

• بندها

بندهای ارتودنسی حلقه‌هایی هستند که دور دندان‌های پشتی یا دندان‌های آسیاب قرار می‌گیرند. متخصص ارتودنسی اندازه بند را انتخاب کرده و از تجهیزات دندانپزشکی برای اطمینان از نحوه قرارگیری مناسب آنها استفاده می‌کند. بندها به طور معمول دارای اتصالات فلزی جوش داده هستند که سیم‌های قوسی از میان آنها عبور می‌کند. بندها با سیمان مخصوص دندانپزشکی به دندان‌ها متصل می‌شوند.

• براکت‌ ارتودنسی

در متداول‌ترین نوع بریس‌ها از براکت‌هایی استفاده می‌شود که قطعات کوچک و مربع شکلی بوده و به یک بند ارتودنسی متصل هستند یا به صورت شیمیایی به سطح دندان می‌چسبند. براکت‌ها از جنس‌های مختلفی مانند فلزی و سرامیکی می‌باشند.

• سیم ارتودنسی

سیم‌های ارتودنسی فلزی بوده و مشخصاً در داخل براکت‌های دور دهان قرار می‌گیرند. تنظیمات سیم ارتودنسی روی دندان‌ها فشار وارد می‌کند و عامل حرکت مداوم دندان‌ها به طرف موقعیت مناسب است.

لیگاچور

لیگاچورها کش‌های الاستیکی یا سیم‌های‌ کوچکی هستند که سیم ارتودنسی را به براکت متصل می‌کنند. این کش‌ها می‌توانند شفاف یا نقره‌ای باشند و در رنگ‌های متعدد دیگری نیز موجود هستند.

فنر کویل (کویل اسپرینگ)

فنر کویل یا کویل اسپرینگ زمانی که دندان‌ها بیش از حد به هم نزدیک هستند، بین دو براکت دندان قرار داده می‌شود. فنر مارپیچ روی سیم ارتودنسی قرار می‌گیرد و برای اصلاح دندان‌ها فشاری وارد می‌کند که دندان‌ها را از هم جدا کرده و فضا را باز می‌کند.

جدا کننده

جداکننده‌ها نوارهای لاستیکی یا فنرهای کوچکی هستند که متخصص ارتودنسی بین دندان‌های عقب قرار می‌دهد. این جدا کننده‌ها با ایجاد یک فاصله‌ی کوچک بین این دندان‌ها، دهان شما را برای نصب بریس‌ها آماده می‌کنند.

درمان‌های ارتودنسی شامل وسایل و تجهیزات دیگری نیز می‌باشد که در زیر به آن اشاره شده است:

کش ارتودنسی یا رابر بند

رابر بندها یا الاستیک‌ها متحرک هستند. این کش‌ها به قلاب‌های براکت متصل شده و دندان‌های بالا و پایین را به هم وصل می‌کنند. کش الاستیک فشار مداومی را اعمال می‌کند که به تدریج بر حرکت دندان‌های بالایی و پایینی اثر گذاشته و آنها را به سمت موقعیت مناسب جابه‌جا می‌کند.

نگهدارنده متحرک

نگهدارنده‌ها ممکن است متحرک یا ثابت باشند. ریتینر پس از اینکه دندان‌ها مرتب شدند، آنها را در موقعیت‌های جدید و صحیح خود نگه می‌دارد. متخصص ارتودنسی به شما در مورد چگونگی مراقبت از نگهدارنده و مدت زمان استفاده توضیح می‌دهد. استفاده از نگهدارنده به همان شکلی که تجویز شده، به منظور جلوگیری از برگشت درمان بسیار مهم است.

هدگیر ارتودنسی

هدگیر ارتودنسی نام عمومی دستگاهی است که بخشی از آن بیرون دهان قرار می‌گیرد و نیروی کافی را برای حرکت دندان‌ها و هدایت رشد صورت و فک ایجاد می‌کند. انواع مختلفی از هدگیر ارتودنسی وجود دارد که هر کدام برای دستیابی به بهترین کارکرد در شرایط خاص طراحی شده‌اند.

فیس ماسک

این نوع هدگیر برای درمان بیماران در حال رشدی استفاده می‌شود که دچار آندربایت (کلاس ۳) هستند. فیس ماسک در شب جهت تسریع رشد فک بالا به سمت جلو و محدود کردن رشد فک پایین استفاده می‌شود. رابر بندها به قلاب‌های روی وسیع کننده‌ی کام که به دندان‌های بالا چسبیده است، متصل می‌شوند. معمولاً فیس ماسک به مدت 6 تا 12 ماه استفاده می‌شود.

فنر

این فنرها به بریس‌ها متصل می‌شوند. آنها اغلب در پایان درمان به عنوان یک جایگزین برای کش‌ها در بیمارانی که قادر به استفاده از آنها نیستند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. فنر نمی‌تواند توسط بیمار برداشته شود.

وسیع کننده‌ی کام

یک دستگاه متداول است که برای بیمارانی که دارای کراس بایت قدامی هستند، استفاده می‌شود. وسیع کننده کام بر روی دندان‌های بالا متصل می‌شود. یک پیچ در مرکز آن وجود دارد که بیمار آن را به آرامی می‌چرخاند تا دستگاه را باز کند. با باز شدن آن مشکل کراس بایت اصلاح می‌شود.

دستگاه هربست

این وسیله برای تسریع رشد فک پایین به طرف جلو طراحی شده است. دستگاه هربست برای بیماران در حال رشدی که دارای اوربایت شدید (کلاس 2) هستند و فک پایینشان عقب است، استفاده می‌شود. این دستگاه ثابت بوده و هر دو بخش بالا و پایین آن به یک بازوی حرکت دهنده متصل هستند.

دستگاه تویین بلاک

دستگاه دیگری است که برای افزایش رشد رو به جلوی فک پایین طراحی شده است. دستگاه تویین بلاک با دستگاه هربست از این جهت تفاوت دارد که به جای ثابت بودن، متحرک می‌باشد. این دستگاه دندانپزشکی شامل نگهدارنده بالا و پایین با بلوک‌های بزرگ اکریلیک است. هنگامی که نگهدارنده‌‌ها در دهان قرار می‌گیرند، بیمار باید فک پایین را به سمت جلو حرکت دهد تا بتواند دهانش را راحت ببندد.

بایت توربو

این دستگاه دندانپزشکی شامل الحاقات کوچکی است که به داخل دندان‌های جلویی در فک بالا در بیماران دچار دیپ بایت متصل می‌شود. روش کار آن مانند نگهدارنده‌های بازکننده‌ی فک است با این تفاوت که توسط بیمار قابل جدا شدن نیست. از آنجایی که بایت توربوها متحرک نمی‌باشند، معمولاً سریع‌تر از نگهدارنده‌های بازکننده مشکل دیپ بایت را برطرف می‌کنند.

دی‌ مکس (DMAX)

یک دستگاه ثابت (چسبیده) است که برای دندان‌های بالایی به منظور ایجاد فضای بیشتر استفاده می‌شود و از کشیدن دندان در آینده جلوگیری می‌کند. این دستگاه دندانپزشکی اغلب همراه با دستگاه MSX در فک پایین استفاده می‌شود. از چنین روشی معمولاً در بیماران مبتلا به نامرتبی متوسط تا شدید دندان‌ها و کم بودن قوس دندان‌ها استفاده می‌شود. دی‌مکس معمولاً تا 9 ماه در دهان باقی می‌ماند و بریس‌ها چند ماه پس از متصل کردن آن در دهان قرار می‌گیرند.

MSX

یک دستگاه ثابت است که برای دندان‌های پایینی به منظور ایجاد فضای بیشتر و پیشگیری از کشیدن دندان در آینده استفاده می‌شود. این دستگاه اغلب همراه با دستگاه دی‌مکس در فک بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد. از چنین روشی معمولاً در بیماران مبتلا به نامرتبی متوسط تا شدید دندان‌ها و کم بودن قوس دندان‌ها استفاده می‌شود. دستگاه MSX معمولاً تا 9 ماه در دهان باقی می‌ماند و بریس‌ها چند ماه پس از متصل کردن آن در دهان قرار می‌گیرند.

اسپلینت

این دستگاه دندانپزشکی برای بیماران مبتلا به اختلالات مفصل گیجگاهی فکی تجویز می‎شود. اسپلینت بر روی دندان‌های بالایی قرار داده می‌شود، از اکریلیک سخت ساخته شده و باید در تمام اوقات استفاده شود. اسپلینت تنها در صورتی که ۱۰۰ درصد مطابق با دندان‌ها باشد، موثر خواهد بود. در صورتی که دندان‌های بالا و پایین بیشتر از یک یا دو ساعت در روز با هم تماس داشته باشند، تاثیری نخواهد داشت. اسپلینت باعث شل شدن عضلات فک می‌شود بطوری که فک بتواند مجدداً به موقعیت طبیعی خود بازگردد.

دستگاه سجیتال

این دستگاه‌ها نگهدارنده‌های متحرکی هستند که دارای پیچ تنظیم می‌باشند. آنها اغلب در بیماران با سن کم که همچنان برخی از دندان‌های شیری خود را دارند و برای نصب بریس آماده نیستند استفاده می‌شوند. این دستگاه دندانپزشکی فضای بیشتری را برای دندان‌های دائمی که در حال بیرون آمدن هستند و یا اصلاح کراس بایت ایجاد می‌کند. آنها را می‌توان برای فک بالا، پایین یا هر دو تجویز کرد. پیچ‌های تنظیم کننده معمولاً یک بار در هفته در خانه پیچانده می‌شوند.

پندولوم

یک دستگاه ثابت (چسبیده) است که برای دندانهای بالا استفاده می‌شود. این دستگاه برای بیمارانی که دچار اوربایت (کلاس دو) هستند و داری نیمرخ متعادل صورت می‌باشند، تجویز می‌گردد. دستگاه دندانپزشکی پندولوم برای حرکت دندان‌های آسیاب بالا به طرف عقب جهت اصلاح وضعیت کلاس ۱ طراحی شده است.

سخن پایانی

شما در این مقاله با وسایل و تجهیزات دندان پزشکی آشنا شدید. همچنین از کاربرد و نحوه ی استفاده ی آنها آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.

سوالات متداول