در خرید کامپوزیت مورد استفاده در درمان های ترمیمی و زیبایی دندانپزشکی، به چهار دسته کلی ماکروفیل ها، میکروفیل ها، کامپوزیت های هیبریدی و نانو کامپوزیت ها تقسیم می شوند.
کامپوزیت ماکروفیل یا درشت دانه
کامپوزیت های درشت دانه، اولین نوع از مواد کامپوزیتی بودند که در دهه های قبل وارد دنیای متریال های دندانپزشکی شدند. ماکروفیل ها از ذرات 10 میکرومتری تا 50 میکرومتری ساخته شده اند. این ذرات به نسبت کامپوزیت های امروزی بسیار بزرگ محسوب می شدند. البته درشتی این ذرات سبب مقاومت بیشتر مواد می شد اما پولیش دندان را در فرآیند درمان برای دندانپزشک سخت می کرد.
علاوه بر این درشتی ذرات، زیبایی ظاهری دندان را تحت تاثیر قرار می داد و حتی گاهی با چشم غیر مسلح نیز قابل مشاهده بود. امروزه ماکروفیل ها دیگر از دور خارج شده و مورد استفاده قرار نمی گیرند.
کامپوزیت میکروفیل یا ریز دانه
کامپوزیت های میکروفیل تکامل یافته ی نسل گذشته کامپوزیت های ماکروفیل می باشند. این کامپوزیت ها در دهه 70 میلادی برای اولین بار ساخته شدند. میکروفیل ها از ذرات کوچک تر از 100 نانومتر با ترکیب رزین های پر کننده و مواد پلیمری ساخته شده اند. همین ویژگی سبب سهولت در پولیش و پرداخت دندان در فرآیند درمان و زیبایی ظاهری بیشتر شده است. اما مقاومت و استحکام مناسبی برای ترمیم دندان های عقبی و تحمل فشاری که به دندان های خلفی در هنگام غذا خوردن وارد می شود را ندارند. بنابراین میکروفیل ها بیشتر برای درمان های زیبایی در دندان های جلو مورد استفاده قرار می گیرد.
از بهترین میکروفیل هایی که امروزه در درمان های دندانپزشکی زیبایی مورد استفاده قرار می گیرد Heliomolar از شرکت Ivoclar Vivadent و Renamel از شرکت Cosmedent می باشد.
کامپوزیت های هیبرید، میکرو هیبرید و نانوهیبرید
کامپوزیت های هیبریدی بین دو طیف وسیع کامپوزیت های ماکروفیل و میکروفیل قرار می گیرند. به عبارت دیگر از قدرت و استحکام ماکروفیل ها و زیبایی و قابلیت پولیش میکروفیل ها به صورت همزمان برخوردارند.
لازم به ذکر است که نوع اولیه کامپوزیت های هیبریدی به دلیل داشتن ذرات درشت تر بین 10 تا 50 میکرومتر از استحکام و مقاومت بالایی برخوردار هستند. اما باز هم زیبایی و قابلیت پولیش مناسبی ندارند. از این رو بیشتر در ترمیم دندان های عقب مورد استفاده قرار می گیرند.
اما میکرو هیبرید ها که به عنوان نسل جدید کامپوزیت اخیرا وارد دنیای دندانپزشکی شده است، حاوی ذراتی کوچکتر از 100 نانومتر تا 1 میکرومتر می باشند. در این محدوده ی اندازه، مواد حاوی بار بالایی از فیلر هستند، پس در نتیجه استقامت آن ها در برابر سایش بیشتر خواهد بود و علاوه بر این فراهم کردن زیبایی و درخشش بیشتر به کمک ابزارهای پولیش و پرداخت دندان برای دندانپزشک میسر شده است. خرید کامپوزیت زیبایی این ویژگی از تجمع پلاک در سطح ترمیم نیز جلوگیری می کند.
اصلی ترین مشکل کامپوزیت های هیبریدی از دست دادن زیبایی ظاهری شان به مرور زمان بر اثر استهلاک مواد می باشد. در این فرآیند با تخریب ذرات رزین، فیلر ها استقامت خود را از دست داده و مستعد کنده شدن از سطح ترمیم می شوند. از این رو زیبایی و درخشش اولیه آن ها در طی زمان دستخوش تغییر قرار خواهد گرفت.
پیوستن ذرات نانو به ترکیب کامپوزیت های هیبریدی، محصول جدید و منحصر به فردی را ارائه کرده است که تمامی کاربرد های کامپوزیت را در درمان های زیبایی و ترمیمی دندانپزشکی پوشش می دهد، به نحوی که قابلیت دوام و پولیش را به حداکثر رسانده است. خرید کامپوزیت سارمکو اگر از کامپوزیت های نانو هیبرید به درستی استفاده شود بیمار از فواید زیادی برخوردار خواهد شد.
از بهترین نمونه های کامپوزیت های نانو هیبرید که در کلینیک دندانپزشکی زیبایی مورد استفاده قرار می گیرد Tetric EvoCeram و کامپوزیت آی پی اس IPS Empress Direct از شرکت Ivoclar Vivadent و Herculite Ultra از شرکت Kerr می باشد. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله متخصص پروتزهای دندانی و ایمپلنت را بخوانید.
عدم تراش زیاد دندان
به دلیل چسبندگی زیاد این مواد، در فرآیند درمان نیاز به آماده سازی و تراش زیاد دندان نمی باشد و به راحتی می توان از آن ها برای رفع نواقص دندان و ترمیم های زیبایی استفاده کرد. از این رو این ترمیم دندان محافظه کارانه محسوب شده و کمتر به ساختار سالم دندان آسیب زده می شود.
کم بودن هزینه درمان
ترمیم های ساخته شده در لابراتوار دندانپزشکی، طول عمر بیشتری خواهند کرد با این وجود، هزینه های ساخت مواد در لابراتوار و تعداد جلساتی که به کلینیک برای قالب گیری مراجعه می کنید باعث بیشتر شدن هزینه ی درمانی شما خواهد شد. پرداخت هزینه های بالای این گونه درمان ها در توان تمامی مراجعه کنندگان نخواهد بود از این رو کامپوزیت های نانو هیبریدی گزینه ی مناسب تری نسبت به روکش های ساخته شده در لابراتوار می باشند، چرا که نیاز به پرداخت هزینه لابراتوار نمی باشد. این موضوع برای بیمارانی که نیاز به ترمیم چند دندان همزمان با هم دارند حائز اهمیت خواهد بود.
کوتاه بودن زمان درمان
نکته قابل توجه در خصوص ترمیم هایی که با کامپوزیت های نانوهیبرید انجام می شود، طی شدن فرآیند درمان طی یک جلسه می باشد. به این ترتیب بیمار تنها به یک نوبت تزریق بی حسی نیاز خواهد داشت. این مزیت سبب صرفه جویی در زمان هم برای بیمار و هم برای دندانپزشک معالج خواهد شد.
زیبایی و طبیعی بودن ترمیم ها
کامپوزیت نانو هیبرید را می توان در سطح درخشندگی بالایی پولیش کشید. از این رو دندان های بیمار طبیعی تر و زیبا به نظر خواهند رسید. این درخشندگی و زیبایی تا مدت های طولانی دوام و ماندگار خواهد داشت. علاوه بر این پولیش مناسب دندان، از تجمع باکتری و پلاک به روی ترمیم دندان شما جلوگیری خواهد کرد. در صورت رعایت بهداشت دهان و دندان و مراقبت های روزانه توسط شخص بیمار، درخشش و سلامت ترمیم های دندانی تا سال های زیادی ماندگار خواهد بود.
از طرف دیگر رنگ کامپوزیت نانوهیبرید متناسب با رنگ دندان های شما انتخاب می شود. این ویژگی زیبایی لبخند شما را دو چندان خواهد کرد. این مواد در یک فرآیند درست و اصولی به نحوی با رنگ دندان شما ترکیب و سازگار می شود که تشخیص آن ها کار ساده ای نخواهد بود.
نانوکامپوزیت
نانوکامپوزیت ها آخرین نسل کامپوزیت ها محسوب می شوند. نانو کامپوزیت ها حاوی ذراتی به اندازه 20 نانومتر می باشند. این ذرات به یکدیگر متصل شده و نانوخوشه (نانوکلاستر) را می سازند. ویژگی منحصر به فرد نانوکامپوزیت ها همین ذرات بزرگی است که از اتصال ذرات کوچک به هم ساخته شده اند. به این ترتیب قدرت، استقامت در برابر سایش و قابلیت پولیش کشیدن برای درخشش و زیبایی بیشتر، افزایش پیدا خواهد کرد. خرید کامپوزیت IPS به عبارت دیگر بهترین نوع کامپوزیت دندان، نانو کامپوزیت ها محسوب می شوند که هم از استحکام بالایی برخوردارند و هم زیبایی منحصر به فردی را ارائه می دهند.
ذرات نانوکامپوزیت ها بر خلاف کامپوزیت های هیبرید، میکرو هیبرید و نانوهیبریدی که از ذرات تراشکاری شده ساخته می شوند، با فرآیند 3M ESPE سنتز شده و در Filtek Supreme Ultra Universal مورد استفاده قرار می گیرد.
مزایای نانوکامپوزیت
نانوکامپوزیت ها علاوه بر کوچکی ذرات مواد ترمیم دندان، مزایای دیگری دارند که عبارتند از:
سهولت در فرآیند درمان
هنگامی که برای ترمیم دندان های عقب از نانوکامپوزیت ها استفاده می شود، اغلب دندانپزشکان تکنیک لایه به لایه را برای پرکردن فضای خالی استفاده می کنند. این روش بسیاز راحت تر و بهتر از تکنیک پر کردن توده ای یا باک فیل می باشد. اگر چه که در تکنیک باک فیل زمان کمتری صرف می شود، اما استحکام و مقاومت مواد نیاز به بررسی بیشتری خواهد داشت و در مرحله کیور کردن (یا همان تاباندن اشعه برای محکم شدن مواد) نیاز به دقت بیشتری می باشد.
انتخاب رنگ مناسب ترمیم دندان
از مزایای دیگر نانوکامپوزیت ها قابلیت انتخاب رنگ مناسب و مطابق با رنگ طبیعی دندان بیمار می باشد. از این رو دندانپزشک بنا به ترجیح شما و صلاحدید خود بهترین رنگ را برای ترمیم دندانی شما استفاده خواهد کرد.
روان بودن مواد
قابلیت جریان یافتن و روانروی مواد نانوکامپوزیتی در ترمیم های دندانی، ویژگی بسیار مهمی برای ترمیم دندان های عقب می باشد. چرا که دندانپزشک دسترسی آسانی به دندان های عقب نداشته و مواد کامپوزیتی باید به خوبی جریان داشته باشد و سطوح را به درستی پر کند. لازم به ذکر است که برخی از مواد ترمیمی به دلیل چسبندگی زیاد براحتی حرکت نکرده و سطوح را پر نمی کند. از این رو نیاز به صرف زمان بیشتر برای اطمینان از تکمیل فرآیند ترمیم دندان می باشد.
انواع کامپوزیت دندان بر اساس قوام
کامپوزیت های دندان بر اساس قوام در دو نوع سیال و قابل تراکم طبقه بندی می شوند:
کامپوزیت های سیال (Flowable Composite)
این کامپوزیت ها سیال بوده و دارای انطباقی عالی می باشند و می توانند کاربرد هایی فراوانی داشته باشند که عبارتند از:
- پیشگیری از پوسیدگی های دندان های خلفی
- ترمیم طوق دندان
- کارایی برای ترمیم حفرات دندانی با عمق کم
- کامپوزیت های دارای تراکم (Packable Composite)
این کامپوزیت ها دارای قابلیت فشرده شدن می باشند و به دلیل داشتن استحکام بالا، می توانند برای دندان های خلفی بسیار مناسب باشند. یکی از این مدل کامپوزیت ها که در کشور ما رایج است، کامپوزیت p-60 از برند M3 می باشد.
بهترین مارک کامپوزیت دندان
امروزه کامپوزیت های ژاپنی و آمریکایی از پرکاربرد ترین برند های کامپوزیت دندان در ایران می باشد. البته کیفیت و قیمت آن ها متفاوت بوده و انتخاب هر کدام در هزینه نهایی اصلاح طرح لبخند تاثیر خواهد گذاشت.
از بهترین مارک های کامپوزیت ژاپنی Gradia Direct ، Geanial و kuraray و برند های آمریکایی Bisco، M3 و Cosmedent را می توان نام برد.
البته توجه داشته باشید که در کیفیت درمان های ونیر کامپوزیت دندان و یا طراحی لبخند تنها برند مواد کامپوزیتی تاثیر گذار نیست، بلکه مهارت و تخصص دندانپزشک زیبایی، بیشتر از از هر عامل دیگری در موفقیت درمان تاثیر خواهد گذاشت. حتی در صورت به کارگیری تکنیک غیر اصولی ممکن است مرغوب ترین مواد نیز نتیجه ی عکس بدهند.
منبع: سایت https://pishrodent.com