فیشور سیلانت دندان، یک لایه محافظ است که به طور ویژه بر روی دندانهای آسیاب اعمال می‌شود تا از خطر پوسیدگی جلوگیری کند. این ماده از جنس رزین شفاف و سفید است که مشابه پرکننده‌های دندان سفید رنگ به نظر می‌رسد. سیلانت به‌عنوان یک سد دفاعی در برابر باکتری‌ها عمل کرده و مانع از ایجاد پلاک می‌شود. روند نصب سیلانت سریع و بدون درد بوده و توسط دندانپزشک به‌راحتی انجام می‌شود. این ماده عمدتاً در شیارها، شکاف‌ها و حفره‌های دندانهای آسیاب پشتی قرار می‌گیرد. این نواحی به‌طور معمول مکان‌هایی هستند که بیشتر در معرض پوسیدگی دندان قرار دارند. در این مقاله از دندانپزشک کودک در اصفهان، قصد داریم تا با ارائه اطلاعات جامع و دقیق، به شما توضیح دهیم که فیشور سیلانت چیست، چگونه عمل می‌کند و چرا استفاده از آن می‌تواند به حفظ سلامت دندان‌ها کمک کند.
فیشور سیلانت چیست؟
زمانی که دندانهای آسیاب دائمی کودک به‌طور کامل رشد می‌کنند، شیارها و فرورفتگی‌های عمیقی در آن‌ها وجود دارد که می‌تواند زمینه‌ساز پوسیدگی دندان شود. مواد غذایی، به‌ویژه انواع چسبناک مانند تافی و شکلات، در این شیارها به‌راحتی گیر کرده و برای مدت طولانی در آن‌ها باقی می‌مانند، به این ترتیب تبدیل به مکانی مناسب برای رشد و تکثیر میکروب‌ها می‌شوند. علاوه بر این، عمق شیارهای دندان بسیار کم است و حتی به اندازه‌ی موی مسواک هم نمی‌توان آن‌ها را به‌طور کامل تمیز کرد. میکروب‌های پوسیدگی‌زا به‌راحتی می‌توانند در این فضاها باقی بمانند و به‌سرعت موجب پیشرفت پوسیدگی شوند. فیشور سیلانت، که به‌عنوان پوشش شیار دندان شناخته می‌شود، یکی از بهترین روش‌ها برای پیشگیری از پوسیدگی دندانهای دائمی کودکان است. این درمان مؤثر موجب کاهش چشمگیر میزان پوسیدگی‌ها شده و از بروز درد، هزینه‌های اضافی و تخریب بیشتر دندان‌ها در آینده جلوگیری می‌کند.
مراحل انجام فیشور سیلانت چگونه است؟
فرایند انجام فیشور سیلانت بسیار ساده و سریع است و تنها چند دقیقه زمان می‌برد. البته مدت زمان آن به نوع سیلانت و ترکیبات استفاده‌شده بستگی دارد، اما به طور کلی مراحل مشابه زیر طی می‌شود.
این درمان توسط دندانپزشک انجام می‌شود و نیازی به بی‌حسی ندارد، زیرا هیچ دردی نخواهد داشت. دندانپزشک می‌تواند با استفاده از ابزارهای خاص، دندان‌ها را خشک نگه دارد. در ابتدا بیمار در صندلی دندان‌پزشکی به پشت دراز می‌کشد و دندان مورد نظر با رول پنبه یا پد جاذب و دیگر وسایل مخصوص خشک نگه داشته می‌شود تا از ورود بزاق به دندان جلوگیری شود. سپس دندان توسط برس یا با استفاده از آب و پامیس دندان‌پزشکی به‌طور کامل تمیز می‌شود تا تمام پلاک‌ها و باقی‌مانده‌های غذایی از روی دندان پاک شود.
پس از این مرحله، ژل آبی خاصی بر روی دندان قرار داده می‌شود که این ژل اسید ملایم دندانی است و به تمیز کردن سطح دندان کمک می‌کند. در نهایت دندان با آب شسته شده و آب از دهان با ساکشن خارج می‌شود. در این مرحله، دندان به حالت یخ‌زده در می‌آید که نشانه این است که سطح دندان به‌طور کامل آماده شده است. حال، فیشور سیلانت که مانند رنگی است، در تمامی شیارها و حفره‌های دندان قرار می‌گیرد. سپس دندانپزشک با استفاده از نور آبی مخصوص دندان، سیلانت را سفت و ثابت می‌کند. در ابتدا ممکن است احساس کنید دندان‌ها کمی نرم‌تر از حالت معمول هستند، ولی پس از چند روز و با ساییده شدن، دندان‌ها به حالت طبیعی خود باز می‌گردند. این روش معمولاً برای سه دندان آسیاب اول انجام می‌شود و تا زمانی که تمامی دندان‌ها تحت پوشش فیشور سیلانت قرار بگیرند، این روند تکرار می‌شود.
دلایل ضرورت انجام فیشور سیلانت
از مهم‌ترین دلایل و ضرورت‌های استفاده از فیشور سیلانت، پیشگیری از پوسیدگی دندان‌ها و حفظ ساختار سالم دندان‌هاست. می‌توانید فیشور سیلانت را به‌عنوان یک پوشش محافظ در نظر بگیرید که از دندان‌ها در برابر حمله باکتری‌ها و میکروب‌ها که عامل اصلی پوسیدگی هستند، محافظت می‌کند. این پوشش به‌طور مؤثری از ورود میکروب‌ها به دندان جلوگیری کرده و مانع از آن می‌شود که باکتری‌ها از مواد غذایی باقی‌مانده در شیارهای دندان تغذیه کرده و رشد کنند.
باکتری‌ها وقتی از مواد غذایی باقی‌مانده استفاده می‌کنند، اسید تولید می‌کنند و این اسیدها به تدریج دندان‌ها را تخریب کرده و باعث ایجاد سوراخ‌ها و حفره‌های کوچک می‌شوند. این فرآیند معمولاً به‌عنوان پوسیدگی یا کرم‌خوردگی دندان شناخته می‌شود. فیشور سیلانت با ایجاد یک سد در برابر این مشکلات، دندان‌ها را در برابر حملات باکتریایی مقاوم می‌سازد و از رشد میکروب‌ها در نقاط حساس دندان جلوگیری می‌کند. به این ترتیب، دندان‌ها می‌توانند سالم و مقاوم باقی بمانند.
مزایای فیشور سیلانت در پیشگیری از پوسیدگی دندان
- پیشگیری از پوسیدگی دندان‌ها: یکی از بزرگ‌ترین مزایای فیشور سیلانت، جلوگیری از پوسیدگی دندان‌ها است. به‌ویژه دندانهای آسیاب که دارای شیارهای عمیق و پیچیده هستند، به‌راحتی می‌توانند به محل تجمع باکتری‌ها تبدیل شوند. با استفاده از فیشور سیلانت، این شیارها مسدود شده و خطر پوسیدگی به‌شدت کاهش می‌یابد.
- روش غیرتهاجمی و سریع: فرآیند اعمال فیشور سیلانت بسیار سریع و ساده است. این روش نیاز به تراشیدن یا سوراخ کردن دندان ندارد و از این‌رو برای کودکان و نوجوانان مناسب است. علاوه بر این، این درمان نیاز به هیچ‌گونه بیهوشی ندارد و در مدت زمانی کوتاه انجام می‌شود.
- مقاومت طولانی‌مدت: فیشور سیلانت‌ها معمولاً برای مدت زمان طولانی باقی می‌مانند و می‌توانند تا چندین سال دندان‌ها را در برابر پوسیدگی محافظت کنند. این ماده به‌طور کامل با سطح دندان سازگار است و در برابر خوردگی و ساییدگی مقاوم است.
- حفظ ظاهر طبیعی دندان‌ها: فیشور سیلانت‌ها به رنگ دندان‌ها هستند و از این‌رو، پس از اعمال، به‌طور طبیعی با رنگ دندان‌ها ترکیب می‌شوند. بنابراین، هیچ‌گونه تغییر ظاهری یا زشتی در دندان‌ها ایجاد نمی‌کنند.
چه کسانی باید فیشور سیلانت بزنند؟
اگر دندانهای شما دارای شیارها و حفره‌های بزرگ باشند، ممکن است دندانپزشک پیشنهاد کند از فیشورسیلانت استفاده کنید. با این حال، قبل از تصمیم‌گیری در مورد این روش، مهم است که با دندانپزشک خود مشورت کنید تا ضروری بودن آن بررسی شود. همه دندانهای آسیاب نیازی به سیلانت ندارند. بسیاری از دندان‌پزشکان توصیه می‌کنند که فیشورسیلانت برای دندانهای آسیاب اولیه که در سن ۶ سالگی رشد می‌کنند، اعمال شود. همچنین دندانهای آسیاب پشتی که در سنین حدود ۱۳ سالگی ظاهر می‌شوند، باید بررسی شوند تا تعیین شود آیا سیلانت برای آن‌ها مفید خواهد بود یا خیر. اگر در دندان‌ها نشانه‌هایی از پوسیدگی وجود داشته باشد، دندانپزشک ممکن است استفاده از سیلانت را برای جلوگیری از پیشرفت بیشتر پوسیدگی پیشنهاد کند.
عوارض و محدودیت‌های فیشور سیلانت کدامند؟
با وجود مزایای بسیار، فیشور سیلانت دارای برخی محدودیت‌ها و عوارض جانبی نیز هست:
- عدم پوشش دندانهای جلویی: فیشور سیلانت به‌طور خاص برای دندانهای آسیاب طراحی شده است و نمی‌توان آن را برای دندانهای جلویی که شیارهای کمتری دارند، استفاده کرد.
- نیاز به ترمیم پس از مدت زمانی خاص: اگرچه فیشور سیلانت می‌تواند برای سال‌ها موثر باشد، اما در برخی موارد نیاز به ترمیم یا تجدید دارد.
- حساسیت به مواد شیمیایی: در برخی افراد ممکن است حساسیت به مواد رزینی استفاده‌شده در فیشور سیلانت وجود داشته باشد. در این صورت، باید از روش‌های دیگری برای پیشگیری از پوسیدگی استفاده شود.
نتیجه‌گیری
فیشور سیلانت یکی از بهترین روش‌ها برای پیشگیری از پوسیدگی دندان‌ها به‌ویژه در دندانهای آسیاب است. این روش غیرتهاجمی، سریع و موثر است و می‌تواند سلامت دندان‌ها را در درازمدت حفظ کند. با استفاده از این روش، خطر پوسیدگی به میزان زیادی کاهش می‌یابد و دندان‌ها در برابر آسیب‌های محیطی محافظت می‌شوند. بنابراین، اگر به‌دنبال حفظ سلامت دندانهای خود هستید، حتماً با دندانپزشک خود مشورت کنید و از فیشور سیلانت بهره‌مند شوید.
